Een scheiding brengt een hoop met zich mee. Er zullen heel wat zaken geregeld moeten worden. Bijvoorbeeld met betrekking tot de financiën en de kinderen. Wij zullen enkele belangrijke punten voor u op een rij zetten.
Ouderlijk gezag
Als u in het huwelijk treedt hebben beide ouders automatisch het gezag over de kinderen. Na een scheiding verandert dit niet, ook als u gaat scheiden zult u beiden het gezag houden over uw kind.
Beide ouders hebben eventueel wel de mogelijkheid om de rechter te verzoeken het gezag aan één ouder toe te wijzen. De rechter zal bij zijn beslissing altijd kijken naar het belang van het kind. Hij zal dit verzoek ook alleen accepteren als er een onaanvaardbaar risico bestaat dat het kind klem of verloren dreigt te raken tussen de ouders en er geen zicht is op een verbetering in de situatie (zie artikel 1:251a Burgerlijk Wetboek).
Ouderschapsplan
Als u de beslissing genomen heeft om te gaan scheiden, moet u een verzoek tot echtscheiding doen bij de rechter. Om het verzoek tot echtscheiding in te dienen heeft u een advocaat nodig. Dit kan, als u het samen eens bent over de echtscheiding, een gezamenlijke advocaat zijn. Als u samen een kind heeft zult u een ouderschapsplan moeten opstellen, dit is verplicht. Het ouderschapsplan is een onderdeel van het verzoek tot echtscheiding (zie artikel 815 Wetboek van Burgerlijke Rechtsvordering). U zult dus ook voordat u een verzoek tot echtscheiding indient moeten overleggen over het ouderschapsplan. De bedoeling van dit ouderschapsplan is dat er meer duidelijkheid voor beide partijen ontstaat en conflicten in de toekomst beter voorkomen kunnen worden. Als het niet lukt om samen een ouderschapsplan op te stellen of als u het zelf prettiger vindt om hier begeleiding bij te krijgen, dan kunt u eventueel een mediator of bemiddelaar inschakelen. Ook de rechter kan u, als u er samen niet uit komt, doorsturen naar een mediator of bemiddelaar. Soms zal de rechter ook zelf over het ouderschapsplan beslissen. In het ouderschapsplan moeten in ieder geval de volgende zaken worden vastgelegd:
– Een overzicht waarin alle zorg- en opvoedingstaken uitgewerkt zijn.
– De alimentatie die u of uw ex-partner gaat betalen voor de opvoeding van de kinderen.
– Financiële afspraken over bijzondere kosten.
– Afspraken over belangrijke aangelegenheden van de kinderen, bijv. schoolkeuze, medische behandeling, spaarrekeningen.
– De omgangsregeling. Hierin wordt vastgelegd wie de verzorgende ouder is en wanneer het kind bij de andere ouder zal zijn.
– Afspraken over de manier waarop u en uw ex-partner elkaar zullen informeren.
Alimentatie
Volgens artikel 1:404 van het Burgerlijk Wetboek zijn ouders verplicht naar draagkracht te voorzien in de kosten van verzorging en opvoeding van hun minderjarige kinderen.
Er wordt dus gekeken naar de draagkracht van beide ouders. Dit wil zeggen dat de ouder die een hogere draagkracht heeft, aan de andere ouder kinderalimentatie schuldig is. Als u bijvoorbeeld altijd thuis de zorg van de kinderen op u genomen heeft, en uw partner degene was die voor het inkomen zorgde, heeft u recht op kinderalimentatie.
U kunt samen met uw partner afspraken maken over de hoogte van de kinderalimentatie. De rechter zal dit dan beoordelen en kan eventueel het bedrag aanpassen wanneer u het verzoek tot echtscheiding heeft ingediend (met daarin het ouderschapsplan). Als u het samen niet eens wordt over de hoogte van de kinderalimentatie zal de rechter dit uiteindelijk bepalen.
Daarnaast kennen we ook nog de partneralimentatie. U heeft recht op partneralimentatie als u na een echtscheiding niet genoeg inkomen heeft om in uw levensonderhoud te voorzien (zie artikel 1:157 Burgerlijk Wetboek). Er wordt hiervoor niet alleen naar uw financiële situatie gekeken, er wordt ook gekeken naar de financiële situatie van uw partner. Er zal dan gekeken worden naar de draagkracht die uw partner heeft. In principe betekent dit dat ze gaan kijken naar wat uw partner in feite nog aan u kan betalen. Hierbij heeft de kinderalimentatie voorrang op de partneralimentatie. Stel u heeft recht op zowel kinderalimentatie als partneralimentatie maar uw partner heeft niet genoeg inkomen om in beiden te voorzien, dan zal de partneralimentatie komen te vervallen.
Boedelverdeling
Als u getrouwd bent in gemeenschap van goederen vallen al uw bezittingen onder gemeenschappelijk bezit. Hierbij kunt u denken aan bezittingen, vermogen, pensioenregelingen, verzekeringen en ook schulden. Enkele goederen vallen niet onder het gemeenschappelijk bezit. Het gaat dan om goederen waarvan de maatschappelijke opvatting is dat ze aan een persoon zijn gebonden (denk aan kleding en sieraden). Ook de goederen die verkregen zijn uit erfenis vallen onder bepaalde omstandigheden niet onder gemeenschappelijk bezit (er moet dan sprake zijn van een uitsluitingsclausule). Wanneer u wilt gaan scheiden zal alles wat onder het gemeenschappelijk bezit valt eerlijk verdeeld moeten worden. Het verdelen van al uw gemeenschappelijk bezit wordt de boedelverdeling genoemd. U zult er samen met uw partner voor moeten zorgen dat er een eerlijke verdeling komt. Bij de boedelverdeling is het net als bij het ouderschapsplan goed om duidelijke afspraken te maken om problemen in de toekomst te voorkomen. Ook bij de boedelverdeling kan het soms handig zijn om een mediator of bemiddelaar om hulp te vragen.
De woning
Als u samen een koophuis heeft en getrouwd bent in gemeenschap van goederen zult u ook moeten bepalen wie er eventueel in het huis blijft wonen. Als u zelf graag in het huis blijft wonen dan zult u uw partner moeten uitkopen. Dit wil zeggen dat u de helft van de waarde van het huis aan uw partner moet betalen. Als de waarde van het huis hoger ligt dan de hypotheek, is er sprake van overwaarde. De overwaarde zal eerlijk onder beide partners verdeeld moeten worden. Ook als er sprake is van onderwaarde moeten de kosten gelijk verdeeld worden. Als u zelf niet genoeg geld heeft om uw partner uit te kopen, dan moet u de hypotheek verhogen. Lukt dit niet, of wilt u beiden in het huis blijven wonen, dan zal het huis verkocht moeten worden.
Slotsom
Als u gaat scheiden is het goed om te weten waar u mee te maken zult krijgen. Er zal veel besproken moeten worden. Dit kan soms vervelende discussies opleveren. Het is dan ook erg belangrijk om goed met elkaar te communiceren en duidelijke afspraken te maken. Dit voorkomt problemen in de toekomst.